COLUMN
VAN VERGISSEN NAAR VERGEWISSEN
Khalid Azougagh (1987) kwam in 2010 in dienst bij FNV Bondgenoten als consulent bij het Juridisch Adviescentrum. Sinds 2015 is hij beleidsadviseur veilig en gezond werken en zet hij zich in voor de veiligheid en gezondheid van werkenden.
Beeld Martin de Bouter
Er is een groot tekort aan handen in de bouw. Je zou denken dat werkgevers dit aangrijpen om een kwalitatief goede baan aan te bieden die zekerheid en ontwikkelmogelijkheden geeft. Helaas is het tegendeel waar; de ketens van onderaanneming zijn lang en uitzendwerk is eerder regel dan uitzondering. Uitzendkrachten hebben niet alleen slechtere arbeidsvoorwaarden, maar hebben ook nog eens een veel grotere kans op een bedrijfsongeval blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA). Dubbel pech dus. Een werkgever is verplicht om zogenaamde meldingsplichtige arbeidsongevallen te melden bij de NLA. Dit geldt voor ernstige ongevallen van het eigen personeel en het ingeleende personeel, waarbij er sprake is van een ziekenhuisopname, blijvend letsel of de dood.
Wie moet wat doen?
Uit een scan van de NLA komt naar voren dat meer dan de helft van het aantal arbeidsongevallen niet wordt gemeld. Volgens de NLA heeft dat ook te maken met uitzendconstructies. Werkgevers denken dat het uitzendbureau het arbeidsongeval moet melden, krijgen niet de juiste informatie door van het uitzendbureau of weten simpelweg niet wie verantwoordelijk is voor de melding. Je krijgt bijna te doen met deze werkgevers: ze kennen de regels niet, helder communiceren lukt niet en ze vergissen zich in ‘wie wat moet doen’.
De Arbeidsomstandighedenwet, de wet die over de veiligheid en gezondheid van werknemers gaat, wordt vanwege al die onwetende en zich steeds vergissende werkgevers, gewijzigd zodat uitzendbureaus meer verantwoordelijkheden krijgen voor de veiligheid en gezondheid van de mensen die zij ter beschikking stellen. Er komt onder meer een zogenaamde ‘dubbele meldplicht’, zodat het inlenende bedrijf én het uitzendbureau beide verplicht zijn om een arbeidsongeval te melden aan de NLA. Naar elkaar wijzen zal dus niet meer kunnen.
Melding door werknemers
Verder wordt het uitzendbureau verplicht om vóór het ter beschikking stellen van mensen te controleren of de werkplek wel veilig is. Als er dan toch een ongeval plaatsvindt, dan zal het uitzendbureau ook moeten controleren of de inlener voldoende maatregelen heeft genomen zodat er weer veilig gewerkt kan worden. Dit wordt ‘vergewissen’ genoemd. Of de wetswijziging ervoor gaat zorgen dat het uitzendbureau en de inlener een gezamenlijke verantwoordelijkheid gaan nemen, moet ik nog zien. Ik vind dat het wetsvoorstel te veel uitgaat van de goede bedoelingen van het uitzendbureau en de werkgever en het idee dat men elkaar controleert. Er zijn echter ook malafide uitzendbureaus en werkgevers die met die bureaus onder één hoedje spelen en flink geld verdienen met het uitbuiten van mensen. Deze types trekken zich niks aan van een ‘dubbele meldplicht’ en ‘vergewisplichten’.
De FNV pleit er dan ook voor dat werknemers ook een arbeidsongeval kunnen melden aan de NLA op een laagdrempelige en veilige manier, zodat de NLA op basis van meldingen van slachtoffers en getuigen zich ervan kan vergewissen of bedrijven zich aan de regels houden. Het zou goed zijn als de NLA de eigen website een update geeft, waarbij er een ‘werkgeversdeel’ en een ‘werknemersdeel’ komt. Ook werknemers kunnen dan, met hulp van heldere instructies, een meldingsplichtig arbeidsongeval melden.